Antwerps bouwbedrijf reageert na controle van de Federale overheidsdienst ‘het had veel erger kunnen aflopen’.

Onlangs kreeg een groot bouwbedrijf uit de Antwerpse Kempen een controle op de werf, het ging om een spontane controle uitgevoerd door de FOD. We spraken met de bevoegde preventieadviseur van dit bedrijf en stelden hem enkele vragen in kader van de controle.

Wat is uw functie binnen de onderneming?

Ikzelf ben Preventieadviseur niveau 2 binnen het bedrijf. Naast mijn functie als preventieadviseur hou ik mezelf ook bezig met de boekhouding binnen het bedrijf en ik verzorg ook de na-service.

Wat zijn uw taken als preventieadviseur binnen het bedrijf?

Ik hou mij hoofdzakelijk bezig met werfbezoeken en werfcoördinatie. Ik vind het belangrijk om alles goed op te volgen. Ook de administratieve kant van het preventiebeleid neem ik op mij, waaronder opmaken van risicoanalyses allerhande, opmaken van indienststellingsverslagen en het opstarten van een arbeidsongevallen onderzoek.

In welke sector zijn jullie actief?

Wij zijn actief in de bouwsector, wij bouwen sleutel op de deur woningen en doen allerhande renovaties. We plaatsen dus niet enkel de ruwbouw maar voorzien ook de volledige afwerking. In ons atelier maken we keukens, maatkasten, dressings, etc.

U heeft onlangs een controle gehad van de Federale overheidsdienst. Kan u mij schetsen hoe dit verlopen is?

We waren in het centrum van Halle-Zoersel aan het werk toen de inspectrice aan onze werf stopte. Aan de hand van een checklist heeft de bevoegde inspectrice de werf overlopen. Op het eerste zicht bleek alles in orde te zijn, tot we het verslag kregen. Er werden enkele opmerkingen gemaakt over de stelling die we gebruikten, hier hebben we de nodige aanpassingen aan moeten doen. In het verslag van de inspectrice stond ook dat ons ‘plan van aanpak’ rond COVID 19 niet volledig was. Hier werd als voorbeeld aangehaald dat elke werknemer zijn persoonlijk werkgerief moest krijgen, maar dit is onmogelijk te organiseren. We moesten op elke werf persoonlijke instructies voorzien voor de werknemers, hierin staat vermeld dat ofwel elke werknemer zijn eigen werkgerief moet gebruiken of dat we na elk gebruik van een arbeidsmiddel, dit moesten ontsmetten. Ik moet u niet vertellen dat dit heel veel tijd in beslag neemt en heel moeilijk te organiseren is.

Wat was de aanleiding van deze controle?

Ik vermoed dat de inspectrice gestopt is aan onze werf na het zien van de bouwkraan. In het centrum Vosselaar hebben we ook een bezoek gehad. Net toen we aan het laden en het lossen waren kwam er een inspectrice vertellen dat we regels rond social distancing niet respecteerden en dat ze onze werf kon stilleggen, uiteindelijk heeft ze dit niet gedaan omdat ze zag dat er voor de rest al veel zaken in orde waren op gebied van arbeidsveiligheid. Wel gaf ze de opmerking dat we onze helm ten allen tijde moesten dragen.

Wat kunnen volgens u de mogelijke gevolgen zijn?

De mogelijke gevolgen zijn moeilijk te voorspellen, desalniettemin zijn de inspecteurs in de mogelijkheid om de werf stil te leggen en/of boetes uit te schrijven. Boetes beginnen bij 1.500 EUR, deze minimum boete kan oplopen met bedragen tussen 400 EUR – 4.000 EUR per persoon dat op dat moment in overtreding is op de werf. Ook kunnen de werknemers op dat moment een GAS boete krijgen van 250 EUR. Dit is voor vele bedrijven een financiële ramp.

Heeft de inspecteur ter plaatse een uitspraak gedaan over de mogelijke boetes en/of gevolgen?

Bij ons ter plaatse heeft de inspectrice gezegd dat ze de werf kon stilleggen. Aangezien wij een groot bouwbedrijf zijn, hebben we het geluk gehad dat er al heel wat zaken in orde waren wat heeft geleid tot een waarschuwing. Dit had ook anders kunnen aflopen…

Zijn er andere instanties u komen ondersteunen? (externe dienst bijvoorbeeld?)

Neen, er is niemand die ons proactief heeft gecontacteerd om samen naar een oplossing te zoeken. We krijgen heel veel informatie langs verschillende kanalen, vaak onder de vorm van nieuwsbrieven. Uiteraard moet er met die informatie iets gedaan worden en dat is voor vele bedrijven een hele uitdaging. Op een telefoontje na van onze externe dienst hebben we op niet veel communicatie of hulp kunnen rekenen. Ik heb gemerkt dat er vaak reactief gewerkt wordt door andere instanties en dat er weinig pro activiteit is.

Was u op de hoogte van de wettelijke verplichtingen rond COVID 19?

Ik heb hier vooral zelfstudie rond gedaan. Het is mijn taak als preventieadviseur om dit allemaal op te volgen. Ik heb zelf het ministerieel besluit gelezen en de persconferenties gevolgd alsook heb ik enkele webinars gevolgd om mezelf zo goed mogelijk te informeren. Zo een ministerieel besluit leest heel moeilijk dus ik kan me voorstellen dat dit niet voor iedereen is weggelegd. Ministeriële besluiten komen heel vaak te laat ter beschikking waardoor de bedrijven te weinig tijd hebben om de nodige maatregelen te nemen. Ikzelf heb zo snel als mogelijk proberen handelen en samen met het bestuur de koppen bij elkaar gestoken om ervoor te zorgen dat we zo goed als mogelijk in orde waren maar gemakkelijk was dit zeker niet.

Kan u enkele tips meegeven aan bedrijven om ervoor te zorgen dat zij niet in dezelfde situatie terechtkomen?

Ja zeker, een tip die ik zeker wil meegeven is dat je best één persoon kan aanstellen als verantwoordelijke (COVID19). Dit is niet iets dat je snel in orde maakt.

Kort opvolgen en controleren of de maatregelen genomen worden (werven, toonzaal, kantooromgeving,…) is super belangrijk.

Steek er vooral voldoende tijd en energie in. Het is belangrijk dat de maatregelen toegepast blijven worden, we kunnen ons geen laksheid veroorloven. Ikzelf ben hier zéér streng in, maar ik merk bij collega ondernemers dat na een 3-tal weken de maatregelen al beginnen te versoepelen.

Externe hulp inschakelen kan belangrijk zijn. Het is tenslotte voor mij allemaal nieuw geweest en alle hulp was welkom.

De laatste tip is: Zet alles op papier, je moet zoveel mogelijk kunnen aantonen dat je de nodige maatregelen neemt. Laat werknemers zaken aftekenen voor ontvangst (PBM’S, instructies,…)

Dit heeft zich nu allemaal voorgedaan, hoe gaan jullie hier naar handelen?

We starten deze zomer hoogst waarschijnlijk met het zetten van een nieuw gebouw. We zullen hier structureel gezien rekening moeten houden met een eventuele nieuwe pandemie. We gaan de nodige voorzieningen treffen voor telewerk alsook voor de mensen die toch op kantoor moeten werken. Op deze manier kunnen we ons snel aanpassen als er nog eens een pandemie uitbreekt.

Is het voor jullie de eerste keer dat er een controle geweest is?

Neen, in het verleden hebben nog al controles gehad. We merken dat we elke 2 jaar minstens 1x een controle krijgen. We hebben wel de indruk dat er frequenter gecontroleerd wordt.

Is er volgens u meer nood aan duidelijke informatie en ondersteuning voor de KMO’s?

Ja, mij lijkt het handig dat er duidelijk gecommuniceerd wordt wat er verwacht wordt. Het zou gemakkelijk zijn dat we aan de hand van een checklist, die de inspecteurs gebruiken als ze op de werf komen, onze eigen lessen kunnen trekken. Enkel op deze manier kunnen we zo goed mogelijk rekening houden met de wetgeving en ons zo goed mogelijk in regel stellen. Dit resulteert automatisch ook in veiliger werken.

Ik vraag me enkel af hoe kleinere bedrijven dit aanpakken, ik kan me niet voorstellen dat bij bedrijven waar minder dan 20 werknemers werken dit allemaal in orde is. Bij deze bedrijven is de zaakvoerder ook preventieadviseur. Als ze heel het preventiebeleid erbij moeten nemen dan kan ik me voorstellen dat dit snel aan de kant geschoven wordt, met alle gevolgen van dien natuurlijk.

Kort samengevat, informatie is er genoeg te vinden maar deze informatie omzetten in de praktijk is een voltijdse bezigheid waar vele zaakvoerders hulp in kunnen gebruiken.